İSTANBUL ŞİŞLİ İLÇE MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

Tarihçe

            Şişli, Beyoğlu İlçesinin bucağı iken 1954 yılında 6324 sayılı Yasa ile ilçe olmuştur. 1987 yılında da Kağıthane Şişli'den ayrılmıştır.

            Şişli ilçesi 28 mahalleye sahipken; 06/12/2012 tarihli ve 28489 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6360 sayılı Kanun gereği Ayazağa, Maslak ve Huzur Mahallelerinin Şişli'den ayrılarak Sarıyer ilçesine bağlanması sonucu Şişli ilçesi 25 mahallesi ile bugünkü konumuna gelmiştir.

            Şişli, insanlık tarihinin en eski yerleşim yerlerinden birisi olan İstanbul gibi büyük bir şehrin ilçesi olmakla beraber nispeten yeni bir yerleşim bölgesi sayılabilir. 1850'lerde bugünkü Şişli'nin bulunduğu arazi ya da toprak parçası adeta bağ, bahçe ve bostanlarla dolu bir yer iken ancak 19. yüzyılın ortalarından sonra iskana açılması neticesinde yapılaşma söz konusu olmuştur. Meşhur yabancı zenginlerin, Beyoğlu'ndan gelen azınlıkların,  Osmanlı paşalarının, yüksek memurların ve devrin münevverlerinin bahçe içindeki tek tük konaklarının yer aldığı Şişli'de 1895 yılında Darülaceze,  1899 yılında Etfal Hastanesi gibi sağlık kurumları da yer almaya başlamıştır. 1913 yılında elektrikli tramvayın Şişli'ye kadar uzanması ve son durağının Şişli olması, Şişlinin hızla gelişmesine katkı sağlamıştır. 17. yy da Taksim'den Pangaltı'na doğru uzanan yolun iki yanında mezarlıklar varken, 18.yy da Şişli ve Mecidiyeköy çevrelerinde bağlar ve bostanlar yer alıyordu. Balmumcu Çiftlik Hümayunu Şişli'ye kadar uzanıyordu. Bahçelerde sebze-meyvenin yanı sıra çeşitli çiçekler yetiştirilmekteydi. 19. yy dan itibaren çeşitli binalar yapılmaya başlandı. Feriköy'de ilk bira üretim tesisinin kurulması ve Şişli'de Etfal Hastanesi'nin açılışı 1899'lı yıllara rastlamaktadır.

            Bomonti'de bira fabrikası 19. yy'ın başlarında kurulmuştur. 1870'te Beyoğlu yangınında evsiz kalan Levantenler ve gayrimüslimler Harbiye çevresinde inşa edilen kargir binalara taşınmışlardır. Matbaa-i Osmaniye'yi kuran Osman Bey de Harbiye ile Şişli arasında bir arazi satın alarak bu arazide konak yaptırmıştır. Osmanbey semtinin adı bu konaktan gelir. Abdülmecid döneminde (1839 - 1861) imparatorluğun sınır bölgelerindeki yurtlarından olan birçok göçmen İstanbul'a sığınmış; bunlardan bir bölümü Şişli'nin hemen kuzeydoğusunda arpa tarlaları ve dutlukların bulunduğu alana yerleştirilmiştir. Bu kırsal yerleşim yerine padişahın adıyla Mecidiyeköy denmiştir. Taksim ? Şişli tramvay hattı 1913'te elektrikli hale getirilmiş, tramvay deposu da Şişli ile Mecidiyeköy arasına inşa edilmiştir. İstanbul'daki önemli anıtlardan biri olan Abide-i Hürriyet de 1911 de açılmıştır. Şehir yavaş yavaş Harbiye'ye, Pangaltı'na doğru, daha çok askeri ve idari yapılarla uzanmaktadır. Şehrin kuzeye ve kuzeydoğuya, yani Şişli, Nişantaşı ve Teşvikiye'ye doğru yayılmasında iki önemli etken, 1870'te Beyoğlu'nun büyük bölümünü ortadan kaldıran yangın felaketi ve Tanzimat'la birlikte yabancıların da şehrin istedikleri yerlerinde mülk edinmelerine olanak tanınmasıdır. Yerleşmenin Şişli'ye doğru uzanması 1881'den itibaren atlı tramvayın Taksim'den Pangaltı'na ve biraz daha ileriye, bugünkü Şişli'nin ortalarına doğru gelmesi ile hızlanmış, 1913'te elektrikli tramvay işlemeye başlamış, Şişli Beyoğlu'ndan sonra, İstanbul'un elektrik ve havagazı almaya başlayan ikinci semti olmuştur.

            Bütün bu ayrıntılar, semtin 1870'lerden sonra oluşmaya başladığını; 19. yy'ın son yıllarında, yabancıların ve kalburüstü azınlıkların yanında, batıcı bir yaşam biçimini benimsemiş veya buna özenen Osmanlı seçkinlerinin ve aydınlarının, o günün koşullarında görece çağdaş olanaklardan yararlanarak yaşadıkları bir yer olmaya yüz tuttuğunu göstermektedir.

            Ünlü yabancı zenginlerin, Beyoğlu'ndan gelen azınlıkların,  Osmanlı paşalarının, yüksek memurların ve devrin aydınlarının bahçe içindeki tek tük konaklarının yer aldığı Şişli'de 1895 yılında Darülaceze,  1898 yılında II. Abdülhamit'in difteriden ölen kızı Hafize Sultan için yaptırdığı Etfal Hastanesi gibi sağlık kurumları da yer almaya başlamıştır.

            Şişli semtinin hızla gelişmeye başlaması 1913'te elektrikli tramvayın buraya uzanması ve Şişli'nin son durak olmasından sonradır. Halaskargazi Caddesi boyunca evlerin, konakların sıklaşması, ilk apartmanların belirmesi 1910 - 1920 dönemidir. Mustafa Kemal'in Samsun'a gitmeden önce Aralık 1918'den Mayıs 1919'a kadar kaldığı ve bugün Atatürk Müzesi olarak korunan bina, dönemin yapıları hakkında fikir vermektedir.

            Cumhuriyet'in kuruluşundan sonra Şişli, 1930'larda şehrin en mutena semtlerinden biri haline gelmiştir. Bu dönemde Cumhuriyet Caddesi üzerindeki tek yapı eski tramvay garajıdır. Karşısında ise mezarlık bulunmaktadır.  Halaskargazi Caddesine giden Abide-i Hürriyet Caddesi'nin başında Bomonti Bira Fabrikası ve bahçesinin bulunduğu sırtlara doğru, semtin 1920'ler sonrasında hızla yapılaşan kesimleri yer almaktadır. Bugün de varlığını sürdüren Feriköy Fırın Sokağı ve ona paralel Sıracevizler Sokağı semtin son meskun bölgeleridir. 1930 - 1940 arasında başta Halaskargazi olmak üzere semtin ana caddelerinin iki yanında, çoğu günümüze kadar gelen, döneminin en lüks apartmanları bitişik nizamda kurulmuş; böyle bir apartman yerleşmesi Abide-i Hürriyet Caddesi'nin batısında kalan ve en ünlüleri Hanımefendi Sokağı, Perihan Sokağı, Sıracevizler Caddesi olan sokaklarda da büyük bir hızla gelişmiştir.  Ünlü "Lüküs Hayat" opereti, zengin ve modern yaşam özlemini dile getirirken "Şişli'de bir apartman; yoksa eğer halin yaman" dizeleriyle dönemin bu gelişmesini belgeler.

            Şişli semtinin mutena bir konut ve yerleşme bölgesi olarak gelişmesi 1960 hatta 1970'lere kadar sürmüş, bu dönemden sonra ise semt, çevre semtlerle birlikte daha çok zengin çarşıların, pasajların, seçkin dükkanların, butiklerin, işyerlerinin, bankaların yer aldığı; ticaret, iş ve eğlence hayatının ağır bastığı bir yapı kazanmıştır. Şişli'nin günümüzde merkezi sayılabilecek Şişli Camii 1949' da açılmıştır. Halaskargazi Caddesi üzerinde, caminin biraz ilerisinde yer alan Fransız Lape Hastanesi, Etfal Hastanesi ile birlikte semtin en eski sağlık kurumlarıdır. Daha sonraki dönemlerde bunlara çok sayıda yenileri eklenmiştir. Maçka Silahhanesi, Mekteb-i Harbiye binası, Nişantaşı'ndaki Meşrutiyet Camii, Teşvikiye Camii, Darülaceze binası ilçenin en eski yapılarındandır. Abide-i Hürriyet Anıtı, Atatürk Müzesi ve Şişli Camii de bunlara eklenebilir.

            1950'lerden sonra İstanbul'un gündemine girip günümüze değin hızını yitirmeyen göç olgusundan Şişli yöresi de nasibini aldı. Şişli semtinin kuzeyinde Çağlayan ve Gültepe gibi gecekondu semtleri belirdi. Kağıthane'nin nüfusu da hızla artmaya başladı. Bu sırada Beyoğlu İlçesi'ne bağlı bir bucak olarak yönetilen Şişli yöresi, 1954'te ilçe yapıldı. 1987 yılında da Kağıthane Şişli'den ayrılmıştır. 1960'tan sonra yeni yerleşim birimleri, evler ve fabrikalar yapıldı. 1970'lere gelindiğinde nüfus 100.000'i aştı. Yeni alışveriş merkezleri, mağazalar yapıldı. Halaskargazi, Rumeli ve Valikonağı caddeleri 1980'lerde İstanbul'un ve belki de Türkiye'nin en gözde alışveriş merkezi haline geldi.

            Şişli Camii'nden Büyükdere Caddesi'ne doğru eski tramvay ve İETT garajının, yerine ve çevresine yapılan büyük bloklarda oteller, işyerleri, kültür ve ticaret merkezleri bulunmaktadır. Halaskargazi Caddesi üzerinde iki yanlı büyük pasajlardaki sinemalar, eğlence yerleri semte canlılık ve kendi rengini kazandırmaktadır.

            İlçede yer alan birkaç tiyatro ve sinemanın yanı sıra, Lütfü Kırdar Kongre Salonu, Cemal Reşit Rey Konser Salonu, Açıkhava Tiyatrosu, Şehir Tiyatroları Harbiye Sahnesi, Askeri Müze, İstanbul Teknik, Marmara Yıldız Teknik Üniversitelerinin bazı birimleri Şişli İlçesi'nin sınırları içinde yer almaktadır.          

            Şişli kuruluşundan itibaren sosyo-ekonomik bakımdan üst sıralarda yer alan yabancı ve azınlıkların rağbet ettikleri bir semt olmuştur. Cumhuriyet'ten sonra bu yapı bir ölçüde değişse de halen İstanbul'un, azınlıkların bir bölümünün rağbet ettikleri nadir semtlerdendir.

            Ayrıca 21. yy İstanbul'unun ve Türkiye ekonomisinin iş ve finans merkezi olma yolunda da hızla ilerlemektedir.

Tarihçe 1Tarihçe 2Tarihçe 3Tarihçe 4Tarihçe 5Tarihçe 6Tarihçe 7Tarihçe 8Tarihçe 9Tarihçe 10Tarihçe 11Tarihçe 12Tarihçe 13

Vali Konağı Cad. Güzelbahçe Sok. No2 Nişantaşı/Şişli - (0212) 296 65 636465

MEB © - Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik, Kullanım ve Telif Hakları bildiriminde belirtilen kurallar çerçevesinde hizmet sunulmaktadır.